Frames en voorvorken met een panto gegraveerde letter, logo of symbool (ook wel panto’s genoemd), je hebt ze zeker en vast al eens tegengekomen en dan vraag je je misschien af van welk merk of fietsenmaker het frame afkomstig is. Als de volledige naam erin gegraveerd is, dan is het natuurlijk duidelijk wie het frame gemaakt heeft of toch niet?
Mooie gravering van het merk Faggin in de voorvork
Neen toch niet want het is niet omdat de naam van het fietsmerk erin staat dat deze ook door het merk zelf gemaakt is. Veel fietsmerken kochten namelijk hun stalen frames in, voornamelijk vanuit Italië, plaatsten er dan hun eigen panto’s in, lakten die vervolgens zelf en plaatsten er dan hun eigen decals op. Denken we maar aan Concorde en Diamant bijvoorbeeld maar er zijn er nog veel meer.
Het Belgische Diamant graveerde aangekochte stalen frames
Sommigen plakten er zelfs enkel hun eigen decals op, deze merken noemen we in de volksmond ook wel plakmerken.
Waarom panto’s?
Het plaatsen van panto’s op het frame en voorvork was natuurlijk een methode om enerzijds reclame te maken en anderzijds een garantie dat het frame wel degelijk van desbetreffende frame maker kwam wat ze dus onderscheidde van de concurrentie.
Panto van het Italiaanse Olmo in de bottom bracket
Het uitvoeren van graveringen is vooral ontstaan in de jaren 70 van vorige eeuw toen de fietseconomie een ongelooflijke boom kende, daarvoor werd dit maar zelden toegepast.
Ook lang niet alle frame makers graveerden hun frames. Het was ook geen zo’n gemakkelijk werk vandaar dat het meestal is uitgevoerd bij de betere frames, samengesteld uit de hogere kwaliteitsbuizen.
Bovendien veranderden ze ook wel eens hun logo en dus ook hun panto’s. Een fietsmerk kan dus ook verschillende panto’s hebben doorheen de tijd wat het nog moeilijker maakt.
Sommigen gingen zeer ver in het aanbrengen van panto’s: op alle lugs, op de boven- en onderkant van de bottom bracket, op de voorvork en zelfs op alle onderdelen.
gegraveerde tandwielen bij een Eddy Merckx fiets
In de onderstaande artikels proberen we een overzicht te geven van de bekendste merken met hun logo’s, symbolen, letters, enz. om je in staat te stellen een frame waar bijvoorbeeld geen decals of de foute decals op hangen, te herkennen.
Dit overzicht is zeker en vast niet compleet en we vragen jullie dan ook om mee te helpen dit overzicht zo compleet mogelijk te maken. Hebben jullie nog voorbeelden van panto’s die ontbreken in deze lijst stuur dan gerust een foto met wat uitleg naar het volgende email adres desaevergunther@yahoo.com.
We hebben het overzicht opgesplitst in 3 delen:
- Hoe een fietsmerk te herkennen door middel van de panto’s: merken A – H
- Hoe een fietsmerk te herkennen door middel van de panto’s: merken I – O
- Hoe een fietsmerk te herkennen door middel van de panto’s: merken P – Z
Door op bovenstaande links te klikken kom je op de desbetreffende pagina.
