Shimano is al sinds enkele jaren de grootste leverancier van groepsets en sinds de vervanging in de wielerwedstrijden van de gele Mavic wagens door de blauwe Shimano lijkt hun marktaandeel nog te groeien. Nochtans was er tot 1973 nog geen sprake van dit wereldberoemde merk en waren de bekendste leveranciers het Zwitserse Weinmann (remmen), het Italiaanse Universal (remmen) en Campagnolo (groepen), het Franse Mafac (remmen) en Simplex (versnellingen).

Vooral Campagnolo was oppermachtig omdat zij als eerste in de jaren 50 met een volledige groep op de markt kwamen. Hun groepen Gran Sport, Record, Nuovo Record en later Super Record werden door het merendeel van de prof ploegen gebruikt.

Verbazing dan ook wanneer de Vlaamse Flandria ploeg in 1973 besliste om hun fietsen met Shimano componenten uit te rusten. En het moet gezegd dat niet alle renners van de Flandria ploeg daar blij mee waren. Het was een sprong in het duister met heel veel vraagtekens.

Freddy Maertens in 1973 wanneer Flandria voor het eerst Shimano onderdelen gebruikt – foto Wim Dingemanse

De renners houden in het algemeen nogal van betrouwbaar materiaal en de componenten van Shimano waren dat aanvankelijk niet. Het gebeurde dan ook meer dan eens dat de versnellingen blokkeerden, het materiaal brak en de spaken van de wielen loskwamen en braken.

Zo kreeg Walter Godefroot in de finale van de Ronde van Vlaanderen 1973 tijdens de beklimming van de Muur van Geraardsbergen af te rekenen met een ketting die er af liep door het versnellingssysteem. Zijn winstkansen waren meteen weg.

De groep die Shimano installeerde op de Flandria fietsen was de Dura Ace groep. Een samensmelting van Duraluminum (een ijzersterk aluminium) en het Engelse woord Ace (aas of de beste). Een groep die nog steeds bestaat en nog altijd de meest kwalitatieve groep is van Shimano.

De samenwerking met Flandria

Maar hoe kwam nu de samenwerking tussen Flandria en Shimano tot stand?

Na het wereldkampioenschap 1970, gewonnen door de Flandria renner Jean Pierre Monseré, dacht de algemeen directeur van Flandria Pol Claeys dat Campagnolo betere voorwaarden zou geven aan de Flandria ploeg. Dit gebeurde echter niet en Claeys bleef dus met een ei zitten. Wanneer de kans zich aanbood dat Shimano mede sponsor zou worden van zijn Flandria ploeg stond Pol Claeys daar dus niet weigerachtig tegenover.

Jean Pierre Monseré in 1971 met de trui van wereldkampioen – foto Wim Dingemanse

De eerste contacten tussen Shimano en Flandria werden gelegd tijdens de Bicycle Show van 1972 in New York toen Shimano en Flandria naast elkaar stonden. Shimano had toen al een serieus marktaandeel in de Verenigde Staten maar nog niet in Europa. De toenmalige PR man van Flandria Marcel Verschelden kreeg toen het voorstel om hun fietsen uit te rusten met Shimano onderdelen en de rest is geschiedenis.

Toen dit ter ore kwam van Tullio Campagnolo was die daar totaal niet mee gediend en hij bood een hoop geld aan Flandria om toch niet in zee te gaan met Shimano maar de relatie tussen beiden was al teveel bekoeld en Pol Claeys verkoos de uitdaging met Shimano aan te gaan.

Het rampzalige WK van 1973 in Barcelona

Shimano had nog maar net zijn intrede gedaan in het professionele wielrennen of de strijd tussen Shimano en Campagnolo kwam al tot een hoogtepunt op het WK wielrennen van 1973 in Barcelona. Eddy Merckx was de uitgesproken favoriet voor de wereldtitel maar ook zijn jonge landgenoot Freddy Maertens behoorde tot de titelkandidaten.

Toen Merckx aanviel uit de kopgroep en een gat sloeg reed Freddy Maertens alleen het gat toe. Toen hij bij Merckx kwam hielden ze echter de benen stil waardoor Gimondi en Ocana terug kwamen aansluiten. In de eindsprint trok Maertens de sprint aan voor Merckx maar die geraakte niet meer uit het wiel waardoor Gimondi uiteindelijk won.
Volgens Merckx trok Maertens zodanig hard de sprint aan dat hij een gat moest laten en niet meer in staat was om volop te sprinten, hij zat naar eigen zeggen steendood.

De eindsprint op het WK 1973 met Freddy Maertens die op de meet geklopt wordt door Felice Gimondi – foto cyclingtime.it

Maertens voelde zich echter geflikt en gaf Merckx de schuld dat deze, wanneer hij merkte dat hij de sprint niet zou winnen, opzettelijk Maertens liet verliezen. Maertens probeerde wel nog Gimondi te recupereren maar deze hield op nogal onorthodoxe wijze de deur toe waardoor Maertens 2de eindigde.

Maertens, opgejut door Flandria baas Pol Claey en zijn mede ploeggenoten, sprak van een complot. Merckx liet volgens hen Gimondi winnen omdat beide renners met Campagnolo componenten reden. Shimano mocht absoluut niet winnen.

Er zijn inderdaad bewijzen dat Tullio Campagnolo gezegd zou hebben tegen Walter Godefroot dat Shimano het WK niet zou winnen maar dat was op een speelse manier wanneer beiden hun mening gaven over wie het WK zou winnen. Zou een groot renner als Merckx zich verlagen tot dergelijke daad? Wat er ook gebeurd is die bewuste dag, het is tussen Merckx en Maertens nooit meer goedgekomen.

2 Flandria ploegen: de ene met Campagnolo, de andere met Shimano

Wat er ook gebeurd is op het WK van 1973 in Barcelona, feit is dat vanaf 1974 Flandria met 2 professionele ploegen het wielerseizoen start: het Belgische Flandria – Carpenter –  Confortluxe die rijdt met fietsen uitgerust met Campagnolo onderdelen en het Franse Flandria – Merlin Plage – Shimano die rijdt met fietsen uitgerust met Shimano.

De hoofdreden was dat Flandria een contract aanging met Campagnolo maar ook nog een contract had met Shimano. Op zich een bizarre situatie!

De 1ste ploeg van Flandria in 1974: Flandria Carpenter Confortlux die met Campagnolo onderdelen reed
De 2de ploeg van Flandria: Flandria Shimano Merlin Plage die met Shimano onderdelen reed

Shimano nu

Shimano trad binnen in het professionele wielermilieu in 1973 dankzij Flandria en heeft in nauwelijks enkele jaren het monopoly van Campagnolo verbroken niettegenstaande de talrijke problemen in de beginfase.

Dankzij het hardnekkig opvolgen van de technische staf van Shimano gedurende deze beginperiode: een ingenieur was steeds aanwezig bij de ploeg, alle breuken werden geregistreerd, componenten werden steeds geanalyseerd en verbeterd, staan zijn waar zij nu staan en rusten meer dan 80% van de profploegen uit met hun groepen.

Na de intrede van de Shimano Dura Ace groep volgden al snel andere groepen voor zowel het professionele als het creatieve wielrennen: Shimano 600, Shimano 105, Shimano Ultegra, Shimano Tiagra, Shimano Sora.

nl_NL