De mythische Passo dello Stelvio in Italië

The Col Passo dello Stelvio (Stelvio Pass) is located in the Italian Alps op de grens tussen Italië en Zwitserland. Ze ligt in het midden van het Nationale Park van de Stelvio, één van de oudste (sinds 1938) en grootste Nationale parken van Europa.

De top van de Stelviopas ligt op 2758 meter en is daarmee één van de hoogste bergpassen van Europa. Je kan de col beklimmen langs 3 richtingen: vanuit Bormio, vanuit Prato dello Stelvio en vanuit Santa Maria Val Müstair (Zwitserland), dan passeer je eerst de Passo Umbrail waarvan de top op 3 km ligt van de top van de Stelvio.

From Prato dello Stelvio: 24.5 km long, 48 turns, average gradient 7.4%
From Bormio: 21.5 km long, 40 turns, average gradient 7.1%
vanuit Santa Maria Val Müstair: 14.6 km long, average gradient 9,2%

the numerous turns of the Passo dello Stelvio

Deze berg kun je ook zelf beklimmen via Golazo. Ieder jaar organiseren zij namelijk voor Climbing for life een vierdaagse trip vanuit België. Op vrijdag en zaterdag staan naast de Passo dello Stelvio ook de Mortirolo en de Passo della Gavia op het programma.

The first time in the Giro d'Italia 1953 with victory of Fausto Coppi

De Passo dello Stelvio maakt geregeld deel uit van de Italiaanse rittenwedstrijd Giro d’Italia en boezemt de renners heel wat schrik in. Om het de renners nog wat moeilijker te maken staat dezelfde dag ook nog de Mortirolo of de Passo della Gavia op het programma, beide verschrikkelijke klimmen.

In totaal stond de beklimming van de Passo dello Stelvio 12 keer op het programma van de Giro d’Italia: 7 keer vanuit Bormio en 5 keer vanuit Prato dello Stelvio. 4 keer was de aankomst bovenop de col.

The first time the riders had to climb the Passo dello Stelvio was in 1953 en meteen was de col het toneel van één van de laatste grote prestaties van Fausto Coppi: in the penultimate stage, from Bolzano to Bormio, the then thirty-four-year-old campionissimo took the leather jersey from the Swiss Hugo Koblet and won his fifth and last Giro.

Fausto Coppi climbing the Passo dello Stelvio in 1953

In 1965 the Cima Coppi ingevoerd, een titel die wordt gegeven aan de hoogste col in de Giro d’Italia en waar een geldprijs is aan verbonden voor wie als eerste de top bereikt. Staat de Stelvio op het programma dan is die dus altijd de Cima Coppi.

At the top of the Col is a statue dedicated to Fausto Coppi.

In 1975 the last stage arrived at the pass and there was an exciting duel between leader Fausto Bertoglio and the second, the Spaniard Francisco Galdós die een achterstand had in het algemeen klassement van slechts 40 “. Galdós viel verschillende keren aan en probeerde op alle mogelijke manieren Bertoglio te lossen maar hij moest helaas voor hem genoegen nemen met de etappezege.

Beelden tonen het ongewone tafereel van Galdós die met neergebogen hoofd over de finish komt, terwijl Bertoglio achter hem jubelt en zijn eindoverwinning viert met opgeheven armen.

In the Giro d'Italia 1980 , Bernard Hinault took the pink jersey. Hinault had sent his team mate Jean-René Bernaudeau in front. While climbing the Passo dello Stelvio, Hinault joined his team mate and together they drove the descent and the last flat part until the finish in Sondrio.

Bernard Hinault while climbing the Passo dello Stelvio in the Giro d'Italia of 1980

The born climber Marco Pantani left behind Miguel Indurain and the winner of the Giro Evgeni Berzin in the edition of 1994.

Of course we still remember very well the victory of Thomas De Gendt in 2012 when he won the stage after a long solo trip. In this Giro Thomas became the revelation with a 3rd place in the final classification.

Het opnemen van de Stelvio in de Giro d’Italia brengt altijd enkele logistieke risico’s met zich mee. Eind mei / begin juni zijn de weersomstandigheden in de Alpen immers nog niet volledig gestabiliseerd en zijn er nog steeds sneeuwbuien mogelijk, met het risico dat de etappe wordt omgeleid of geannuleerd.

this historical photo proves that there can still be a lot of snow on top at the end of May - beginning of June

Zo werd in de Giro’s van 1988 en 2013 de beklimming telkens geannuleerd. De etappe van 2013 werd overgedaan in 2014 and in difficult weather conditions (snow during the top passage) the Italian rider Dario Cataldo reached as first the top

In the Giro d'Italia 2017 the Stelvio was climbed from Prato dello Stelvio and the Spaniard Mikel Landa was first at the top